Хүзүүний дискний мэс засал хийх шаардлагатай юу?

Оффисын ажилтан Ким /53 настай, эмэгтэй/ ажлаа тараад гэртээ харих замдаа явган хүний гарцан дээр гэрлэн дохио хүлээж байгаад араас нь явж байсан 1 тонны даацтай ачааны машинд мөргүүлсэн байна. Ослын дараа хүзүүний араар эхэлсэн хурц өвдөлт баруун гар хүртэл үргэлжилж, цахилгаан гүйдэл дамжиж байгаа мэт өвдөлт мэдрэгдэж байсан ч завгүй байсан тул эмнэлэгт хандаагүй байна.

Маргааш нь ажилдаа явах гээд үсээ угаах гэтэл баруун гар сайн хөдөлж чадахгүй, хурууны үзүүр хүртэл хөшсөн тул тэр даруй ойролцоох эмнэлэгт очиж эмчилгээ хийлгэсэн. Тэрээр ерөнхий саажилттай байх магадлалтай. яаралтай хагалгаа хийх шаардлагатай гэж оношлогдсон ч юмыг яаж мэдэхэв хэмээн өөр эмнэлэг зорьсон нь Кимийг яагаад ч мэс засал хийлгэж болохгүй бөгөөд 2 долоо хоногийн физик эмчилгээ хийлгэ гэсэн дүгнэлт гарсан байна.

Иймэрхүү тохиолдолд эмнэлэгт хэвтсэн өвчтөнүүд ихэвчлэн гомдоллодог. Сүүлийн үед эдгээр гэмтлээс гадна ухаалаг төхөөрөмжүүдийг удаан хугацаагаар ашигласнаас болж хүзүүний дискний өвчлөл улам нэмэгдэж байна. Гэсэн хэдий ч хүзүүний диск нь ихэнх хүмүүс дор хаяж нэг удаа сонссон өвчний нэг боловч энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахад хэцүү байдаг. Орчин үеийн хүмүүст тохиолдож болох хүзүүний дискний эмгэгийн талаар Дэжон Илжи Их Сургуулийн эмнэлгийн ортопедийн мэс заслын тасгийн профессор Сок Санг Юны тусламжтайгаар харцгаая.

Хүзүүний диск гэж юу вэ?

Бидний биеийн хүзүүний нугалмын хоорондох зөөлөвчний үүргийг гүйцэтгэдэг бүтцийг нугалам хоорондын диск буюу хүзүүний диск гэж нэрлэдэг. Эдгээр хүзүүний дискнүүд хагарч, урагдаж, цухуйж, хүзүүний үений хэсэгт яс ургахыг хүзүүний дискний өвчин гэж нэрлэдэг. Өмнөх тохиолдлын адилаар өвчин нь ослоос үүдэлтэй байж болох ч ерөнхийдөө хамгийн том шалтгаан нь хөгшрөлт юм. Бэлгийн бойжилтын дараа эхэлдэг хөгшрөлтийн явцад хүзүүний мөгөөрсөн жийргэвчийн өөрчлөлтүүд гарч, улмаар өвчин болж хувирдаг.
Дэжон Илжи Их Сургуулийн ортопедийн профессор Сок Санг Юн хэлэхдээ, “Хөгшрөлтийн улмаас хүзүүний дискний эмгэг тохиолддог хамгийн түгээмэл насны бүлэг бол 40-өөс дээш насныхан боловч “сүүлийн үед компьютер, ухаалаг гар утасны хэрэглээнээс болж залуу насандаа хүзүүний дискний гэмтэл ихсэх хандлагатай байгаа тул болгоомжтой байх хэрэгтэй” гэв.

Хэвийн бус байдал нь хүзүүндээ байгаач шинж тэмдэг нь мөр, гар хөл рүү?

Хүзүүний дискний шинж тэмдгийг гурван үндсэн ангилалд хувааж болно. Нэгдүгээрт, хүзүүний өвдөлт, хүзүүний хөдөлгөөн багасаж, хөдөлгөөний хязгаарлалт үүсдэг. Хоёр дахь нь нугасны мэдрэлээс салаалсан мэдрэл нь дарагдаж мөр, гар, хуруунд өвдөлт, мэдээ алдах, бадайрахад хүргэдэг. Гуравдугаарт, нугасны мэдрэл дарагдсаны улмаас үүссэн миелопати нь гар, хөлийн үйл ажиллагаа, моторын үйл ажиллагаа муудах шалтгаан болдог. Эдгээр шинж тэмдгүүдийн хамгийн чухал нь миелопатиас үүдэлтэй шинж тэмдгүүд юм. Нуруу нугас нь тархинаас доошилж бидний биеийн гар, хөл хүртэл дамждаг том мэдрэл бөгөөд хүзүүн дэх дискээр шахагдаж, үүргээ гүйцэтгэхгүй бол үүнийг миелопати гэж нэрлэдэг. Миелопатийн эдгээр шинж тэмдгүүд нь нийт өвчтөнүүдийн 30 орчим хувьд л илэрдэг тул оношлоход хэцүү байдаг. Тэдгээрийн дотроос нийтлэг шинж тэмдгүүд нь гарын хэвийн бус хөдөлгөөн, алхалтын эмгэг юм. Миелопатитай өвчтөнүүд ихэвчлэн савх эсвэл эд зүйлсийг унагаж, гар хөдөлгөөн муутайгаас болж гар бичмэл нь өөрчлөгддөг. Алхалтын эмгэг нь хөл нь бүдэрч, үүлэн дээгүүр алхаж байгаа мэт мэдрэмж төрж, эсвэл эсрэгээр хөл нь хөших болно.

Эмнэлгийг хараа хяналтгүй орхихгүйгээр эртхэн эмнэлэгт хандах нь чухал

Хүзүүний дискэнд мэс засал хийх шаардлагатай цөөн тооны тохиолдол байдаг. Ялангуяа хүзүүгээр өвдсөн өвчтөнүүдийн хувьд консерватив эмчилгээнд сайнаар нөлөөлдөг ба хагалгааны үр дүн муу байдаг тул эмийн эмчилгээ, дасгалын эмчилгээг нэн тэргүүнд тавьдаг. Радикулопати өвчний үед ч гэсэн консерватив эмчилгээг нэн тэргүүнд тавих нь чухал бөгөөд учир нь өвчтөнүүдийн 70% нь эм, тарилгын эмчилгээнд сайн үр дүн гардаг. Нөгөөтээгүүр, миелопати өвчний үед консерватив эмчилгээ нь сайн үр дүн өгөхгүй, гэмтсэн мэдрэл нь мэс заслын дараа нөхөн сэргээхэд хязгаарлалттай байдаг тул нугасны мэдрэлийн даралтыг аль болох хурдан мэс заслын аргаар эмчлэх нь чухал юм.

“Хүзүүний мэс засал нь аюултай, хэзээ ч хийж болохгүй”, “Хэрэв буруу хийвэл саажилт үүсэж болно” гэх мэт яриаг сонсоод хагалгаанд орохоос татгалздаг өвчтөнүүд олон байдаг. Гэхдээ зөвхөн энэ мэдээлэлд найдахаас илүү шаардлагатай үед эмчилгээнд илүү идэвхтэй хандах хэрэгтэй. Миелопатитай өвчтөнүүдийн хувьд мэс засал хойшлуулснаар, алхалтын шинж тэмдгүүд улам дордож тэргэнцэр дээр суун эмнэлэгт очих тохиолдол байдаг.
Бусад радикулопатийн хувьд тэд ерөнхийдөө эмийн эмчилгээ эсвэл тарилгын эмчилгээнд сайн хариу үйлдэл үзүүлдэг боловч эдгээр эмчилгээ нь үр дүнгүй үед 3 сараас дээш хугацаагаар хараа хяналтгүй орхивол хагалгааны дараа ч гар бадайрах, моторын үйл ажиллагаа буурах зэрэг шинж тэмдгүүд хэвээр үлдэж болно.

Дэжон Илжи Их Сургуулийн Эмнэлгийн ортопедийн профессор Сок Санг Юн “Хэрэв танд хүзүүний дискний шинж тэмдэг илэрвэл тэдгээрийг үл тоомсорлож болохгүй. Эмнэлэгт эрт очиж, нарийн мэргэжлийн эмчээр эмчилгээ хийлгэвэл эрүүл мэндээ сэргээж чадна” гээд үүнээс гадна, судалгааны тайлангаас харахад хагалгааны үед ноцтой хүндрэл гарах тохиолдол 1% -иас бага тул эмчилгээндээ илүү анхаарал хандуулах шаардлагатай ба сүүлийн үед хүзүүний нурууны мэс заслыг микроскопоор 1 см хэмжээтэй нугасны мэдрэлийг харж байгаа тул илүү найдвартай хагалгаа хийх боломжтой болсон” гэв.

Эх сурвалж | Илжи Их Сургуулийн Эмнэлгийн профессор Сок Санг Юн

Other Article